Jak porównać dwa kredyty, różniące się oprocentowaniem nominalnym, okresem
spłaty, ilością rat i wielkością prowizji?
Najlepszym kryterium jest efektywna roczna stopa procentowa, określająca rzeczywisty
(a nie deklarowany) koszt kredytu, uwzględniając wszelkie formalne zawiłości,
trudne do zrozumienia dla zwykłego człowieka.
Jak liczyć efektywną stopę procentową?
Przykład1
Wyobraź sobie, że twój bank proponuje ci roczny kredyt, oprocentowany
zaledwie na 16 procent, przy czym prowizja za udzielenie tego kredytu wynosi
3%. Zaciągając kredyt w wysokości 10 000 zł, otrzymujesz do ręki tylko 9
700 zł, gdyż bank zazwyczaj potrąca prowizję od kwoty przyznanego kredytu.
Tyle faktycznie pożyczasz od banku. Musisz oddać 11 600 zł tj. zaciągnięty
kredyt 10 000 zł i odsetki w wysokości 1600 zł (16% liczone od 10 000 zł).
W tym przypadku efektywna stopa procentowa wynosi 19,59% (11 600/9 700 -
1) i jest wyższa od oprocentowania nominalnego podanego przez bank.
Obie wielkości są prezentowane w skali roku, dlatego wygodnie jest je porównywać.
Przykład 2
Przyjmijmy teraz, że ten kredyt (o stosunkowo niskim oprocentowaniu) udzielany
jest nie na rok tylko na okres trzech miesięcy, ale ty potrzebujesz tych
pieniędzy przez okres jednego roku(podobnie jak w poprzednim przykładzie).
Obliczmy efektywną roczną stopę procentową (w skali roku) - aby to zrobić,
trzeba założyć, że z kredytu będziesz korzystał przez cały rok, czyli cztery
razy zaciągniesz go i spłacisz.
Najpierw pożyczasz 10 000 zł bez trzech procent, czyli 9 700 zł. Po trzech
miesiącach oddajesz 10 000 zł i odsetki 4% (16% w skali roku), czyli 10
400 zł. Pożyczasz tę kwotę z powrotem, ale bank potrąca prowizję - czyli
dostajesz tylko 10 088 zł. Postępując tak cztery razy, po dwunastu miesiącach
oddajesz bankowi 11 698,59 zł, zapłaciwszy po drodze prowizje w wysokości
ponad 1200 zł. Roczna stopa efektywna tego kredytu który ma wysokość ponad
32%! Można więc wnioskować, że bardziej opłacałoby się zaciągnąć kredyt
roczny na 30% (z roczną kapitalizacja odsetek) bez żadnych prowizji - choć
na pierwszy rzut oka (przecież oprocentowanie nominalne kredytu wynosi 16%)
wydaje się to niemożliwe.
Na tak wysoki koszt kredytu głównie wpływa trzykrotnie płacona prowizja,
ale też kapitalizacja odsetek - w tym przykładzie kwartalna. Wpływ kapitalizacji
odsetek wynika między innymi z działania procentu składanego, więcej
na jego temat przeczytasz w dziale Inwestycje.
Zobacz: Procent skaładany
Musisz pamiętać, że w przypadku kredytów udzielanych przez banki kapitalizacja
odsetek zwykle jest miesięczna i jej wpływ na koszt kredytu jest większy
niż w tym przykładzie.
Efektywna stopa procentowa uwzględnia wszystkie elementy wpływające na koszt
kredytu:
|