Co wybrać: spłaty równe czy malejące?

Kiedy wybierasz kredyt, pracownicy banku pytają, jaką formę spłaty rat kredytu preferujesz - masz do wyboru spłaty równe i malejące. Sformułowanie może być mylące, gdyż pojęcie rat używane jest zazwyczaj do nazwania części kredytu spłacanego do banku (kapitału), a nie odsetek. Dlatego będziemy posługiwać się pojęciem spłaty jako sumy pieniędzy wpłacanej co miesiąc do banku (kapitału i odsetek).

Spłaty równe

Oznacza to, że przez cały okres spłaty kredytu twoje comiesięczne wpłaty do banku będą takie same. Wpłata zawiera w sobie ratę kapitału, o którą pomniejszane jest twoje zadłużenie oraz odsetki od pozostałej do spłaty części kredytu.

Początkowo większą cześć comiesięcznej spłaty stanowią odsetki, a bardzo niewielką kapitał. Proporcje te zmieniają się w miarę dokonywania kolejnych spłat. Pod koniec okresu spłaty pojedyncza spłata zawiera głównie ratę kapitałową.

Spłaty wyliczane są przy obowiązującej w danym dniu stopie procentowej. Jeżeli ulegnie ona zmianie, bank powinien skrócić lub wydłużyć okres spłaty kredytu w zależności od tego, jak zmieni się oprocentowanie. Zamiast tego banki wolą utrzymać stały okres spłaty kredytu i przeliczają harmonogram spłat. W efekcie zmieniają wysokość spłat obowiązujących kredytobiorcę w ustalonym okresie,
np. 3 miesięcznym. Potem może znów nastąpić korekta.

Spłaty malejące

Oznacza to, że w całym okresie kredytowania twoje wpłaty do banku będą coraz mniejsze. Będziesz spłacać co miesiąc stałą część kapitału zadłużenia i odsetki od jeszcze nie spłaconej części kredytu.

Spłaty ustalane są w prostszy sposób. Wielkość przyznanego kredytu dzielona jest przez ilość rat, które masz spłacić bankowi. Powstały iloraz to wielkość miesięcznej raty kapitałowej. Wpłacając ją co miesiąc do banku pomniejszasz wielkość kredytu do zwrotu. Do każdej raty kapitału doliczane są co miesiąc odsetki od pozostałej do spłacenia części kredytu. Spłaty największe są na początku, potem stopniowo maleją.

Wpływ formy spłaty na twoją zdolność kredytową

Gdy wybrałeś metodę spłat malejących, pierwsze spłaty są wyraźnie większe. Różnica wynika z tego, że spłaty te zawierają ratę kapitału, która początkowo jest większa niż przy spłatach równych.

Jeżeli masz kłopot z wykazaniem się odpowiednio wysoką zdolnością kredytową wówczas forma spłat może mieć wpływ na wysokość kredytu, który bank jest skłonny przyznać.

Ze względu na metody stosowane przez banki do oceny zdolności kredytowej - im mniejsza comiesięczna spłata kredytu tym łatwiej go uzyskać. Wybierając formę równych spłat możesz dostać większy kredyt bo bank uzna, że stać cię na jego obsługę.

Koszt kredytu

Stosowana powszechnie metoda porównywania kosztu kredytów bierze pod uwagę łączną kwotę odsetek zapłaconych bankowi w stosunku do kwoty kredytu. Przy takim porównaniu widać, że wybierając formę spłat równych zapłacisz bankowi więcej odsetek, niż w przy wyborze spłat malejących.

Różnica bierze się z tempa spłaty kapitału (większe w spłatach malejących) i tym samym szybciej malejącej podstawy do naliczania odsetek.

Często zapomina się jednak, że dzisiejsze pieniądze mają wartość wyższą niż pieniądze płacone jutro. Jeżeli weźmiesz pod uwagę spadek siły nabywczej każdej waluty wówczas okaże się, że koszt kredytu (bez prowizji) jest taki sam, niezależnie, czy wybrałeś formę spłat równych, czy malejących. Przy ratach malejących więcej płacisz dzisiaj, przy spłatach równych więcej płacisz potem.

Uwaga na prowizje. To one powodują, że rzeczywisty koszt kredytu może się różnić w zależności od wybranej formy spłaty (spłaty malejące podrażają kredyt). Im wyższa prowizja, tym różnica może być większa. W tym przypadku tańszy okazuje się kredyt oddawany w równych spłatach, pomimo, że płaci się bankowi większą sumę odsetek.

Twoja sytuacja w przyszłości

Na wybór danej formy spłaty mają też wpływ twoje przewidywania dotyczące przyszłej sytuacji finansowej.

Jeżeli wszystko wskazuje na to, że utrzyma się ona na dotychczasowym poziomie lub nawet poprawi, wówczas możesz sobie pozwolić na odsunięcie w czasie spłaty kredytu. Możesz zatem wybrać spłaty równe. Podobną decyzję podejmiesz, jeżeli w chwili obecnej początkowe raty - wyższe przy harmonogramie spłat malejących - są zbyt wysokie do poniesienia.

Jeżeli stać cię na płacenie większych spłat od początku, a obawiasz się niekorzystnych zmian w swojej sytuacji finansowej, wybierz spłaty malejące. Szybciej spłacisz kapitał i jeśli wpadniesz w finansowe tarapaty, twój dług wobec banku będzie mniejszy.

Inne porady